انتخاب وزن مناسب برای ماسک شیمیایی

ماسک های شیمیایی بر اساس نوع فیلتر و سطح محافظت به انواع مختلفی تقسیم می شوند. ماسک های نیم صورت یکی از این ماسک ها هستند که بینی و دهان را می پوشانند و برای محافظت در برابر ذرات و برخی از بخارات استفاده می شوند. ماسک های تمام صورت هم کل صورت را می پوشانند و محافظت بیشتری در برابر گازها و بخارات ارائه می دهند. همچنین ماسک های مجهز به سیستم تهویه دارای یک منبع هوای مستقل هستند و هوای تمیز را به داخل ماسک می دمند.

در چه شرایطی باید از ماسک شیمیایی استفاده کنیم؟

در محیط های صنعتی استفاده از ماسک شیمیایی ضروری است. چند نمونه از این محیط های صنعتی عبارتند از:

• کارخانه هایی که با مواد شیمیایی خطرناک کار می کنند.
• کارگاه های جوشکاری و برش فلزات.
• معادن و تونل ها.
• آزمایشگاه های شیمیایی.

در حوادث شیمیایی نیز باید از ماسک های شیمیایی استفاده کنید. چند نمونه از حوادث شیمیایی عبارتند از:

• نشت مواد شیمیایی خطرناک.
• آتش سوزی هایی که مواد سمی تولید می کنند.
• حملات شیمیایی.

در عملیات امداد و نجات هم استفاده از ماسک های شیمیایی الزامی است. امدادرسانی در مناطق آلوده به مواد شیمیایی و اطفای حریق های صنعتی، دو نمونه از عملیات امداد و نجات هستند. همچنین در فعالیت های کشاورزی مانند سم پاشی محصولات کشاورزی، در فعالیت های ساختمانی مانند برش و سنگ زنی مواد حاوی ذرات سمی و در فعالیت های هنر مانند کار با رنگ ها و حلال های شیمیایی، استفاده از ماسک های شیمیایی اجباری است. در کل در شرایط زیر استفاده از ماسک شیمیایی هم اجباری است:

• وجود علائمی مانند سوزش چشم، سرفه، تنگی نفس یا بوی نامطبوع در هوا.
• مشاهده علائم هشداردهنده مانند تابلوهای خطر یا نشانه های آلودگی هوا.
• کار در محیط هایی که غلظت ذرات معلق در هوا بالا است.

جنس و وزن مناسب برای ماسک شیمیایی هنگام کار

انتخاب جنس و وزن مناسب برای ماسک شیمیایی، به عوامل مختلفی از جمله نوع آلودگی، مدت زمان استفاده، شرایط محیطی و راحتی کاربر بستگی دارد. جنس ماسک شیمیایی، از عوامل و ویژگی های ایده آل یک ماسک شیمیایی است. جنس بدنه اصلی ماسک شیمیایی معمولاً از مواد سبک، مقاوم و انعطاف پذیر مانند سیلیکون یا پلاستیک های مهندسی شده ساخته می شود. این مواد به دلایل زیر انتخاب می شوند:

• مقاومت در برابر مواد شیمیایی: باید در برابر طیف وسیعی از مواد شیمیایی مقاوم باشد تا از نفوذ آن ها به داخل ماسک جلوگیری کند.
• انعطاف پذیری: برای ایجاد یک آب بندی مناسب روی صورت و جلوگیری از نشت هوا طراحی شده اند.
• سبکی: وزن کم ماسک باعث کاهش خستگی کاربر در مدت زمان طولانی استفاده می شود.
• راحتی: ماسک باید به خوبی روی صورت بنشیند. جنس نرم و لطیف ماسک باعث افزایش راحتی کاربر و کاهش تحریک پوست می شود.

علاوه بر جنس بدنه، جنس فیلتر ماسک شیمیایی هم اهمیت دارد. در واقع فیلتر، قلب تپنده ماسک شیمیایی است و جنس آن به نوع آلودگی بستگی دارد. فیلترها معمولاً از مواد جاذب یا فیلترکننده مانند کربن فعال، الیاف شیشه یا الیاف پلی پروپیلن ساخته می شوند. کربن فعال برای جذب گازها و بخارات آلی، الیاف شیشه برای فیلتر کردن ذرات جامد مانند گرد و غبار و دود و الیاف پلی پروپیلن برای فیلتر کردن ذرات بسیار ریز مانند ویروس ها و باکتری ها استفاده می شود. وزن مناسب برای ماسک شیمیایی نیز باید به اندازه ای باشد که کاربر بتواند به راحتی آن را برای مدت طولانی استفاده کند. ماسک های خیلی سنگین باعث خستگی عضلات صورت و گردن می شوند و کاربر را مجبور می کنند که مرتباً ماسک را تنظیم کند. علاوه بر جنس و وزن مناسب برای ماسک شیمیایی، یک ماسک شیمیایی ایده آل باید دید مناسبی داشته باشند و ماسک نباید مانع دید کاربر شود. همچنین مقاومت تنفسی ماسک باید کم باشد تا کاربر احساس خستگی نکند.

همچنین ببینید: سیستم های اعلام و اطفاء حریق

آیا استفاده از ماسک شیمیایی سخت است؟

خیر، لزوماً استفاده از ماسک شیمیایی کار دشواری نیست. اما برای اینکه بتوانید به درستی از آن استفاده کنید و حداکثر ایمنی را فراهم کند، نیاز به کمی آموزش و تمرین دارید. به دلایل زیر برخی افراد استفاده از ماسک شیمیایی را سخت می دانند:

• تناسب نادرست: اگر ماسک به صورت صحیح روی صورت ننشیند، ممکن است باعث نشتی هوا شده و کاربر را در معرض آلودگی قرار دهد.
• محدودیت دید: برخی از ماسک ها ممکن است دید کاربر را محدود کنند که این امر می تواند در برخی از کارها مشکل ساز باشد.
• مشکل در تنفس: اگر ماسک مقاومت تنفسی بالایی داشته باشد، ممکن است تنفس را برای کاربر دشوار کند.
• گرم شدن صورت: در محیط های گرم، ماسک می تواند باعث تعریق و گرم شدن صورت شود.
• عدم استفاده از وزن مناسب برای ماسک شیمیایی.

با رعایت یک سری از اصول استفاده از ماسک شیمیایی را آسان تر کنیم. باید ماسکی را انتخاب کنید که متناسب با صورت شما بوده و از نظر اندازه و شکل مناسب باشد. قبل از استفاده از ماسک هم حتماً نحوه صحیح پوشیدن و تنظیم آن را یاد بگیرید. همچنین با تمرین مداوم، می توانید به راحتی ماسک را بپوشید و از آن استفاده کنید.

 آیا با استفاده از ماسک شیمیایی باز خطر آسیب به ریه وجود دارد؟

خیر، به شرطی که از ماسک مناسب و به درستی استفاده شود. اگر به وزن مناسب برای ماسک شیمیایی اهمیت ندهید اصلا نمی توانید انتظار داشته باشید که از ریه شما حفاظت خوبی به عمل بیاید. ماسک های شیمیایی به طور خاص برای محافظت از دستگاه تنفسی در برابر مواد شیمیایی مضر، گازها، بخارات و ذرات معلق در هوا طراحی شده اند. با این حال، چندین عامل می توانند بر میزان محافظتی که یک ماسک ارائه می دهد تأثیر بگذارند عبارتند از:

• انتخاب ماسک نامناسب: هر ماسک برای محافظت در برابر نوع خاصی از آلودگی طراحی شده است. انتخاب ماسک نامناسب یا فیلتر نامناسب می تواند منجر به نفوذ مواد خطرناک به ریه شود.
• نصب نادرست ماسک: اگر ماسک به درستی روی صورت نصب نشود و نشتی داشته باشد، مواد خطرناک می توانند از اطراف ماسک وارد ریه شوند.
• خرابی فیلتر: فیلترهای ماسک شیمیایی دارای طول عمر محدودی هستند و پس از مدتی کارایی خود را از دست می دهند. استفاده از فیلتر خراب می تواند منجر به کاهش عملکرد ماسک شود.
• غلظت بالای مواد خطرناک: در صورت وجود غلظت بسیار بالای مواد خطرناک در هوا، حتی بهترین ماسک ها نیز ممکن است نتوانند به طور کامل از ورود آن ها به ریه جلوگیری کنند.
• مدت زمان استفاده از ماسک: استفاده طولانی مدت از ماسک شیمیایی می تواند باعث افزایش مقاومت تنفسی و کاهش کارایی ماسک شود.

 سخن پایانی

همچنین ببینید: سیستم تنفسی هوای فشرده SCBA

وزن مناسب برای ماسک شیمیایی، یکی از عوامل بسیار مهم در انتخاب ماسک مناسب برای هر فرد است. ماسکی که وزن مناسبی داشته باشد، نه تنها از دستگاه تنفسی شما به خوبی محافظت می ‌کند، بلکه باعث ایجاد ناراحتی و خستگی نیز نمی ‌شود. وزن مناسب برای ماسک شیمیایی، به عوامل مختلفی از جمله نوع کار، مدت زمان استفاده و شرایط محیطی بستگی دارد. به طور کلی، ماسکی که بتواند به طور موثر از دستگاه تنفسی محافظت کند و در عین حال به قدری سبک باشد که کاربر بتواند به راحتی آن را برای مدت طولانی استفاده کند، یک ماسک شیمیایی ایده آل محسوب می شود. وزن ماسک شیمیایی نباید به اندازه ای باشد که باعث خستگی یا ناراحتی کاربر شود. در انتها باید به این موضوع اشاره کنیم که قبل از انتخاب و خرید ماسک شیمیایی، حتماً به نوع آلودگی، غلظت آن و مدت زمان استفاده از ماسک توجه نمایید. همچنین، بهتر است با کارشناسان ایمنی مشورت کنید تا ماسک مناسب را برگزینید.